РЕЧНИК НА БЪЛГАРСКИЯ ЕЗИК


      ОДЯ̀ЛВАМ, ‑àø, íåñâ.; îäя̀­ëàì, ‑àø, ìèí. ñâ. ‑àõ, ñâ., ïðåõ. Рàçã. 1. С äÿ­ëà­íå îã­ëàæ­äàì, èç­ã­ëàæ­äàì íå­ùî îò äúð­âî èëè êà­ìúê, çà äà ïðè­äàì îï­ðå­äå­ëå­íà ôîð­ìà; îäÿë­ê­âàì, îã­ëàæ­äàì, èç­ã­ëàæ­äàì. Рú­öå­òå èì è êî­ïèå ìî­ãàò äà äúð­æàò è òó­õ­ëè äà èç­ïå­êàò, è êà­ìú­íè äà îäÿ­ëàò. Е. Йîí­÷å­âà, ЗГ, 10. Вñå­êè çà­ëè­ñàí â ðà­áî­òà­òà ñè, âñå­êè îò­ðó­äåí. Еäèí íî­ñè ïú­ëåí ÷ó­âàë íà ãúð­áà ñè — ïðå­êî­ñÿ­âà áúð­çî äâî­ðà, äðó­ãè ÷ó­êà âúð­õó ñïè­öè­òå íà êî­ëà­òà ïîä ñà­é­âàí­òà, òðå­òè îäÿë­âà íî­âà îñ íà äðú­â­íè­êà. Д. Нå­ìè­ðîâ, КБМ, 78. Еñå­ìå­òî îäÿë­âà­øå íÿ­êàê­âè ñïè­öè è òîë­êî­âà áå­øå çà­ï­ëå­ñ­íàò â ðà­áî­òà­òà ñè, êà­òî ÷å îò ïðà­âèë­íî­òî îò­ðÿç­âà­íå íà æúë­òå­íè­êà­âè­òå áðÿñ­òî­âè ïðú­÷è­öè çà­âè­ñè ïî­áå­äà­òà íà ïðî­ëå­òàð­ñ­êà­òà êëà­ñà. Г. Кà­ðà­ñ­ëà­âîâ, СИ, 147. Пî­ñ­ëå òî­âà åäèí öÿë ìå­ñåö îòè­äå, çà äà ãî [äúð­âî­òî] ïîâ­êî­ïàÿ, äà ãî

îäÿ­ëàì è äà ìó äàì îá­ðàç íà êî­ðàá. П. Р. Сëà­âåé­êîâ, РО (ïðå­âîä), 76. // Оêàñ­ò­ðÿì (â 1 çíà÷.). Иäàò â ãî­ðà­òà ñ êî­ëà­òà ñè, íà­ñå­êàò, îäÿ­ëàò è ìó äî­íå­ñàò ïî åä­íà êî­ëà êå­ðåñ­òå. Иë. Бëúñ­êîâ, СК, 30.

2. Пðåí. Оñ­òàð. è äè­àë. Кðè­òè­êó­âàì íÿ­êî­ãî; êàñ­ò­ðÿ. — Чå­òîõ­òå ëè, êàê­âî âè ñà íà­êàñ­ò­ðè­ëè â "Нî­âà çîð­íè­öà"? — ïî­ïè­òà òîé è ÷à­êà äà âè­äè êàê­âî ùå êà­æà. Дðóã ïúò áå­øå "îäÿ­ëà­ëè", ñå­ãà "íà­êàñ­ò­ðè­ëè"! Иâ. Вà­çîâ, Сú÷. IХ, 114.

3. Пðåí. Оñ­òàð. Вúç­äåéñ­ò­âàì íà íÿ­êî­ãî, çà äà îôîð­ìè õà­ðàê­òå­ðà è ïî­âå­äå­íè­å­òî ñè; ïðà­âÿ ãî äà ñòà­íå âúç­ïè­òàí, èí­òå­ëè­ãåí­òåí ÷î­âåê; îã­ëàæ­äàì, èç­ã­ëàæ­äàì. Дî­á­ðå çíà­é­òå, ÷å ïðè­ìå­ðè­òå, ùî ãëÿ­äàò äå­öà­òà ïðåä î÷è­òå ñè, îá­ðà­çó­âàò è èì îäÿë­âàò ñúð­öå­òî ïî-äî­á­ðå, îò­êîë­êî­òî óðî­öè­òå è çà­ïî­âå­äè­òå, êî­è­òî èì óä­ðÿò ñà­ìî â óøè­òå. А. Нà­÷åâ, (ïðå­âîä), Лåò., 1872, 153. Нå ìî­æå äà áú­äå ïî-äî­á­ðî èç­áè­ðà­íèå îò òî­âà, êî­å­òî âà­øå ñëî­âå­ñèå ñòå èç­á­ðà­ëè â îá­ðà­çà íà Рó­æè­öà, çà äà íè ïîä­ñå­ùà­òå è îäÿ­ëà­òå íàñ, ïðîñ­òè­òå, ãëó­ïà­âè è íå­ó­÷å­íè æå­íè. П. Р. Сëà­âå­é­êîâ, Р, 1871, êí.2, 32. îäÿë­âàì ñå, îäÿ­ëàì ñå ñòðàä. Щå îò­äú­õ­íàò íà Пå­ò­ðîâ­äåí.. à ñå­ãà æúò­âà å íà­ï­ðÿ­ëà.. Гóì­íî­òî òðÿá­âà äà ñå ïðå­÷èñ­òè.. íîâ ñòî­æåð äà ñå îäÿ­ëà, çäðàâ è âè­ñîê. М. Сìè­ëî­âà, ДСВ, 28.