РЕЧНИК НА БЪЛГАРСКИЯ ЕЗИК

      ПЍПЕ1, ìí. ‑òà, ñð. Рàçã. Уì, ðàç­ñú­äúê. — Пî îáå­ä­íà­òà ïî­÷èâ­êà â ñêëà­äà äî­é­äå åä­íà ãàä .. Пî­è­ñ­êà äà ãî çà­êî­âåì â åä­íà êà­ñà çà ÿé­öà, íèå ñå­ãà ùå åê­ñ­ïîð­òè­ðà­ìå ÿé­öà çà Тóð­öèÿ.. — Вèæ ãî òè êàê­âî ìó èç­ìè­ñ­ëè­ëî ïè­ïå­òî! П. Нå­ç­íà­êî­ìîâ, ХР, 20-21. Пè­ïå òðÿá­âà, çà äà ñå âëå­çå ìåæ­äó îíÿ èç­á­ðàí ñâÿò, íå å øå­ãà ðà­áî­òà. Г. Кà­ðà­ñ­ëà­âîâ, Иçáð. ñú÷. Х, 28. Вÿð­íî å, âñè÷­êî çà­âè­ñè îò ïè­ïå­òî òè, îò ìóñ­êó­ëè­òå, îò àì­áè­öè­ÿ­òà òè. В. Жå­êîâ, ТП, 129.

◊ <Дà> íå ìè å èç­ïè­ëà ÷àâ­êà (êó­êó­âè­öà) ïè­ïå­òî; ÷àâ­êà (êó­êó­âè­öà) ëè ìè å èç­ïè­ëà ïè­ïå­òî. Оáèêí. â îò­ðèö. èëè âú­ï­ðî­ñèò. ôîð­ìà, ñà­ìîñò. èëè ñúñ ñëåäâ. èçð. ñúñ ñú­þç ÷ å, ò à. Рàçã. Пðå­íåáð. Нå ñúì îã­ëó­ïÿë, íÿ­ìà äà ïîñ­òú­ïÿ íå­ðà­çóì­íî (îáèêí. ïðè âú­ç­ðà­æå­íèå). Зà äà ñå îòúð­âå îò ÷à­äú­ðà Дðà­ãàí áå­øå ãî­òîâ äà ãî âúð­íå .., îñ­âåí òî­âà íå­ùî ìó ãëîæ­äå­øå äó­øà­òà... — Чàâ­êà äà íå òè å èç­ïè­ëà ïè­ïå­òî? — ñðú­ãà ãî Гî­øî. Б. Бîë­ãàð, Б, 263. Дî­õîæ­äà ìè / äîé­äå ìè (èä­âà ìè / èäå ìè) ïè­ïå­òî <â ãëà­âà­òà>. Оáèêí. â ñâ. âèä. Рàçã. Пðå­íåáð. Сòà­âàì ïî-ðà­çó­ìåí, ïðåñ­òà­âàì äà ïîñ­òúï­âàì íå­î­á­ìè­ñ­ëå­íî; âðà­çó­ìÿ­âàì ñå. Нèå ñìå ðå­ê­ëè: ôðîíò íà ÷àñ­ò­íè­öè­òå! Иçî­ëà­öèÿ, ìàé­êà èì ñòà­ðà, äà èì äîé­äå ïè­ïå­òî â ãëà­âè­òå. А. Гó­ëÿø­êè, ЗР, 230. Иä­âà ìè / èäå ìè íà ïè­ïå­òî. Оáèêí. ñúñ ñëåäâ. èçð. ñúñ ñú­þç ä à èëè ÷ å. Рàçã. Пðå­íåáð. Хðóì­âà ìè íå­ùî, ïî­ìè­ñ­ëÿì ñè íå­ùî, ñú­î­á­ðà­çÿ­âàì íå­ùî. Тà íå ìó ëè èäå íå­ìó íà ïè­ïå­òî, ÷å òàÿ ðà­áî­òà å äî­ñóù íà­òú­ê­ìå­íà è âñå­êè ïî-îò­ðà­êàí ÷î­âåê ùå ñå äî­ãî­âå­äè íà­êú­äå áèå. Б. Оá­ðå­òå­íîâ, С, 128. Кàê­âî­òî êó­êî, òàê­âîç è ïè­ïå. Рàçã. Кà­êúâ­òî å åäè­íè‑

ÿò, òà­êúâ å è äðó­ãè­ÿò. Кîé òå áèå (å áèë) ïðåç ïè­ïå­òî. Сúñ ñëåäâ. èçð. ñúñ ñú­þç ä à. Рàçã. Пðå­íåáð. Нå òå ïðè­íóæ­äà­âàò íà­ñè­ëà (êàç­âà ñå íà íÿ­êî­ãî, êî­é­òî ñå êà­íè äà íà­ï­ðà­âè íå­ùî íå­ó­ìåñ­ò­íî, áåç äà å áèë ïðè­íó­äåí, çà äà ñå èç­ðà­çè íå­äî­âîë­ñ­ò­âî, íå­î­äî­á­ðå­íèå). Дî­é­äå ðåä äà íà­öè­î­íà­ëè­çè­ðàò ìà­ãà­çè­íà è òîé òðÿá­âà­øå äà "îá­ðà­áî­òè" "êî­æàð­ñ­êà­òà" ìà­õà­ëà. .. Дà, àìà ïî­ïà­ä­íà íà åä­íè ìà­êå­äîí­öè — öÿ­ëà­òà ôà­ìè­ëèÿ ëþ­òè è ïî­ä­ëè è êàê­âî òúð­ñÿò â òîÿ êðî­òúê Вè­äèí, êîé ãè å áèë ïðåç ïè­ïå­òî êðú­÷­ìà äà îò­âà­ðÿò. Вë. Зà­ðåâ, С, 1972, êí. 11, 81. Нà­ìå­ðè­ëè ñå <êà­òî> êó­êî è ïè­ïå. Рàçã. Нà­ìå­ðè­ëè ñå õî­ðà ñ åä­íàê­âè íå­äîñ­òà­òú­öè. Нå ìè ñòè­ãà ïè­ïå­òî. Рàçã. 1. Нå çíàÿ, íå ñå ñå­ùàì êàê äà ïîñ­òú­ïÿ, êàê äà ñå ñï­ðà­âÿ ñ íå­ùî. — Бå, õî­ðà, òà äî­òàì ëè íå âè ñòè­ãà ïè­ïå­òî, êî­ãà äà ãè äî­íå­ñå­òå? Чå íå çíà­å­òå ëè: òå ñå­ãà — êîñ­òå­íóð­êè­òå — ìú­òÿò âòî­ðè ïúò? Сò. Чè­ëèí­ãè­ðîâ, ХНН, 214. 2. Сà­ìî â íåñâ. âèä. Гëó­ïàâ ñúì, ìú­÷­íî ðàç­áè­ðàì, âúç­ï­ðè­å­ìàì. — Гîñ­ïîä çíàå, êî­ãî äà èç­áè­ðà. Аìè, ÷å àêî àç áÿõ êà­òî òå­áå, ùÿõ äà óì­ðà ãëà­äåí, à òè, àêî áå­øå êà­òî ìå­íå, íè­ùî íÿ­ìà­øå äà íà­ï­ðà­âèø: ïè­ïå­òî òè íå ñòè­ãà. Сò. Чè­ëèí­ãè­ðîâ, ПЖ, 123. Нå òå ïè­òàì êó­êî ëè ñè, ïè­ïå ëè ñè. Дè­àë. Нå ñå èí­òå­ðå­ñó­âàì êîé ñè, êà­êúâ ñè, êà­ðàì âñè÷­êè íà­ðåä. — Нå ñè óç­ðÿë îùå, Сïè­ðå! — .. Тè ïúë­íèø âå­÷å ïå­òèÿ äå­ñå­òàê,.., à íå çíà­åø, ÷å êà­òî çà­è­ã­ðàå ãî­ëÿ­ìà­òà áàë­òèÿ, íå òå ïè­òà êó­êî ëè ñè, ïè­ïå ëè ñè! Н. Аí­òî­íîâ, ВОМ, 167. Сòè­ãà ìè / ñòè­ã­íå ìè (ñå­÷å ìè) ïè­ïå­òî. Рàçã. Уìåí ñúì, ëå­ñ­íî è áúð­çî ñõ­âà­ùàì. Дÿ­äî íè Пå­ò­ðàø­êî ÷åñ­òî äó­ìà­øå: — Вèé, äÿ­öà, åä­íî ùå ïîì­íè­òå îò ìå­íå: òîÿ øà­ðåí ñâÿò å êà­òî ãî­ëÿ-ÿì áðà­ø­íÿí ÷ó­âàë. Зíà­åø ëè ãäå è êàê äà ãî òó­ïàø, âñå ùå ïóñ­êà. Сå­÷å ëè âè ïè­ïå­òî è îò êî­ìà­ðà ëîé ùå ñìú­ê­íå­òå. Сï. Йîí­÷åâ, РБ, 60. Сå­÷å ѝ ïè­ïå­òî íà ìî­ÿ­òà Жå­íÿ, çà­òî­âà ñå è ñïî­ãàæ­äà­ìå, íî ïî­íÿ­êî­ãà óì­íà­òà æå­íà ñòðà­ø­íî äî­ñàæ­äà. Л. Дè­ëîâ, Т, 110. Нÿ­ìà íà òîÿ ñâÿò ñëóæ­áà, ÷è­÷î­âî­òî, êî­ÿ­òî äà íå ìî­æå äà ñå èç­ïîë­çó­âà è çà ñòðà­íè­÷­íè äî­õî­äè, ñòè­ãà äà òè ñå­÷å ïè­ïå­òî. Г. Кà­ðà­ñ­ëà­âîâ, Иçáð. ñú÷. II, 157.

      ПЍПЕ2, ìí. ‑òà, ñð. Дåò. Пòè­öà, ïòè÷­êà, ïè­ëåí­öå.